Kişilerin toplum içinde ayırt edilebilmesini sağlayan birincil araç olan isim, kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olarak hukuk düzenince korunur. TMK M. 27’de haklı sebeplere dayanılarak kişinin, doğumdan sonra kimliğine işlenen ismini değiştirebilmesine imkân verilmiştir.
Bu yazımızda isim değişikliği davasına ilişkin genel bilgiler paylaşılmış olup, hukuki uyuşmazlığınıza ilişkin detaylı bilgi için iletişim bölümündeki bilgilerden Çapa Hukuk Bürosu’na ulaşabilirsiniz.
İsim Değiştirme Davası Nedir?
Kişinin isminin, kişiye sıkı sıkıya bağlı haklar içinde en önemlisi olduğu kabul edilebilir. Zira bir insanın; sosyal, ekonomik, hukuki alanda varlığı ismiyle mümkün olduğu gibi; isim insanın psikolojik dünyasında da benlik algısının temelini oluşturan öğelerdendir.
Birey için önemli olduğu kadar, kişilerin nüfus kütüğüne ismiyle kayıtlı bulunması sebebiyle kamu için de oldukça büyük önem arz eder. Türk Hukuku’nda asıl ilke adın değişmez olduğudur. Ancak Türk Medeni Kanunu, 27. maddesinde haklı sebeplerle kişinin ismini değiştirebilmesine imkân vermiştir.
Haklı sebepler örneklerle çoğaltılabilir. Ancak Yargıtay’ın kabul ettiği bazı haklı sebepler şunlardır:
- Gülünç bulunan bir isme sahip olmak,
- Tanınan bir suçluyla aynı ismi paylaşmak,
- İsminin kişiye geçmişinden gelen bir travmasını, kaybını, üzüntüsünü hatırlatması,
- Ticari ve sosyal hayatta kimliğinde yazan isminden farklı bir isimle tanınmak,
- Telaffuz zorluğu,
- Dini sebepler.
Sayılan bu tüm sebepler kişisel ve sosyal düzeyde tezahür ettiği için davacının çevresinde bulunan kişilerin isim değişikliği davasında gerektiğinde tanıklık etmesi beklenir. İsim değişikliği davası ile isim düzeltme davası birbirinden ayrı iki davadır. İsim değişikliği davasında kişinin ismi veya soyadı tamamen değiştirilirken; isim düzeltme davasında yalnızca bazı dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi veya isimlerin ayrılıp birleştirilmesi mümkündür.
E-Devlet Üzerinden İsim Değişikliği Yapılır Mı?
Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü’nün resmi sitesinden yaptığı duyuruya göre:
- Yazım veya imla hatasından kaynaklı anlam değişikliği bulunan
- Genel ahlaka uygun olmayan
- Toplum tarafından gülünç karşılana
Bir ad veya soyada sahip vatandaşlar bir kereye mahsus olmak üzere mahkeme kararı aranmaksızın isim değişikliği yapabilirler.
Örnek olarak;
- Memet – Mehmet, Alı – Ali, Yasmin – Yasemin gibi imla hatası yapılmış isimler.
- Top, Çıplak, Koyun, Deli gibi gülünç karşılanan soy isimleri.
- Ayşe Nur – Ayşenur, Berk Can – Berkcan gibi ayrı yazılıp birleştirilmesi istenen isimler.
Bu sayılan isim ve soy isimler bir mahkeme kararına ihtiyaç duyulmaksızın bir kereye mahsus olmak üzere ilçe nüfus müdürlüğüne, yurtdışında temsilciliklere birebir veya e-devlet üzerinden başvurularak düzeltilebilir.
İsim Değiştirme Davası Nasıl Açılır?
Dava açılırken en önemli aşama dava dilekçesinin hazırlanmasıdır. Dava dilekçesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 119. Maddesine uygun olarak düzenlenmeli ve Nüfus Müdürlüğü davalı taraf olarak dilekçeye eklenmelidir.
İsim düzeltme davası, kişinin adında veya soyadındaki bazı imla hataları veya toplumda gülünç karşılanma gibi objektif sebeplerden kaynaklandığı için, genel olarak tek duruşmada biter ve tanık delili gösterilmesi gerekmez. Ancak isim değiştirme davasında kişinin göstereceği haklı sebepler; toplumda başka bir isimle tanınması, isminin geçmişteki bir üzüntüyü hatırlatması gibi sübjektif sebepler olacaktır. Bu sebeple davada çoğu zaman birden fazla tanığın dinlenmesi gerekecektir. Davanızı açarken dilekçenizle birlikte tanık listesinin tam olarak verilmesi çok önemlidir. Çünkü hukuk mahkemelerinde ikinci kez tanık listesi verilmesi yasaktır.
İsim Değiştirme Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
İsim değişikliği davasının görevli ve yetkili mahkemede açılması; davanın uzamaması için dikkat edilmesi gereken, usule dair önemli bir husustur.
Yetki yönünden, isim değiştirme davasının davayı açacak kişinin yerleşim yerindeki (ikametgâhının bulunduğu yerdeki) mahkemelerde açılması gerekir.
Görev yönünden; isim değiştirme davalarında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi’dir.
İsim Değiştirme Davası Avukat ve Harç Ücretleri
3 Ekim 2024’te Resmi Gazete’de yayınlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre Asliye Hukuk Mahkemeleri’nde görülen davalarda avukatların talep edebileceği en az ücret 30.000-TL olarak belirlenmiştir.
Mahkeme harç ve giderleri de her dönem açıklanan tarifeye göre belirlenir. 31.12.2025 tarihine kadar geçerli tarifeye göre;
| Başvuru Harcı | 1 adet | 427,60-TL | Harç |
| Vekalet Harcı | 1 adet | 60,80-TL | Harç |
| Peşin Harç | 1 adet | 427,60-TL | Harç |
| Gider Avansı | 2 adet | 2.150,00-TL | Masraf |
| Vekalet Pulu | 1 adet | 96,00-TL | Diğer |
Tüm bunlar toplandığında isim değişikliği veya isim düzeltme davası açmak isteyen bir kişinin mahkemeye 3.162,00-TL toplam ücret yatırması gerekecektir.
İsim değiştirme ve isim düzeltme davalarında yapılacak masraflar değişebilir. İsim düzeltme davası çoğu zaman tanık gösterilmeden tamamlanır. Ancak isim değiştirme davalarında gösterilen sebebe göre birden fazla sayıda tanık dinlenilmesi gerekebilir. Tanıklara 40 ila 80 TL arasında tanıklık ücreti ödenir, tanıklara ödenen ücretler masraf kaleminden düşülür.
İsim Değiştirme Davası Ne Zaman Sonuçlanır?
İsim değiştirme davaları, genel olarak kısa sürede tamamlanan davalardır. Davanın içeriğine göre değişmekle birlikte, bu tür davalar çoğunlukla bir veya iki duruşmada tamamlanır. Başvurulan mahkemedeki iş yoğunluğuna bağlı olarak, ortalama 3-5 ayda dava sonuçlanmaktadır.
İsim Değiştirme Davasında Taraflar Kimlerdir?
İsim değiştirme veya isim düzeltme davalarında yaygın olan hatalı algı; kişinin anne-babasına dava açması gerektiğidir. Ancak davalı taraf kişinin anne veya babası değil Nüfus Müdürlüğü’dür. Cumhuriyet Savcısı da bu davada ilgili sıfatıyla dosyaya dâhil olur.
Davacı, ismini değiştirmek isteyen kişinin kendisidir. Kişi 18 yaşından küçükse, akıl hastalığı veya herhangi bir sebeple vasi atanmış bir kişiyse; velisi veya vasisinin mahkemeye davacı olarak başvurması gerekir.
İsim Değiştirme Davası İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?
İsim değişikliği veya isim düzeltme davasında en temel evrak dava dilekçesidir. Dilekçenizde isim değiştirmek için haklı sebeplerinizin neler olduğunun açıkça belirlenmesi gerekir. Dilekçeyle birlikte haklı sebeplerinizi kanıtlayacak delillerin de gösterilmesi ve mahkeme talep ettiğinde bu delillerin sunulması gerekir. İsim değişikliği nüfus kaydıyla ilgili olduğundan nüfus kayıt örneklerinizin de mahkemeye sunulması gerekir.
Eğer isim değişikliği davasını bir avukat aracılığıyla açacaksanız, avukatınızın bu konuda özel olarak yetkilendirildiği vekâletnamede belirtilmelidir.
İsim Değiştirme Kararına İtiraz Edilmesi ve İstinaf Süreci
İsim değişikliği davası kabul edilse ve mahkeme kararıyla kişinin ismi değiştirilse bile, üçüncü kişiler, isminizin değişmesi sebebiyle zarara uğradıklarını düşünüyorsa, 1 yıl içerisinde bu karara itiraz edebilirler. Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesinde tanınan bu hak, itiraz eden kişinin zarara uğradığını ve zararının miktarını ispatlaması şartıyla kullanılabilir.
Eğer davanız reddedildiyse 14 gün içerisinde bir istinaf dilekçesi hazırlayarak, ilk derece mahkeme kararına itiraz etmeniz gerekir. Bölge Adliye mahkemeleri istinaf başvurusunda görevli mahkemelerdir. İstinaf başvurusunu yetkili mahkemeye yapmak, istinaf süresinin kaçırılmaması için dikkatli olunması gereken bir husustur.
Talebinizi mahkemeye değil Nüfus Müdürlüğü’ne yönelttiyseniz, bu karara karşı başvuracağınız istinaf mahkemesi Bölge Adliye Mahkemeleri değil, Bölge İdare Mahkemeleri olmalıdır.
İsim Değiştirme Davası Avukatsız Açılabilir Mi?
Türkiye’de hukuk davaları bakımından kişilere mahkemede kendini temsil etme imkânı verilmiştir. Ancak talebinizin zorluğuna ve delillerin doğru bir şekilde sunulmasına bağlı olarak hukuki yararınızı korumak adına bir avukata başvurmanız sizin için daha sağlıklı olabilir. İsim kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan olduğundan, avukatınızın sizi temsil edebilmesi için özel olarak bu işle yetkilendirilmesi gerektiği gözden kaçırılmamalıdır.
İsim Değiştirme Davası Dilekçe Örneği
(…) ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE
DAVACI : Abdülmuttalib (…)
VEKİLİ : Av. Buğra ÇAPA
MADDİ İLGİLİ : (…) İl Nüfus Müdürlüğü
KONU : Haklı Nedenle İsmin Düzeltilmesi İsteminden İbarettir
AÇIKLAMALAR :
Davacı müvekkilin adı Abdülmuttalib olarak nüfus kayıtlarında yer almaktadır. Lakin müvekkil isminin toplum içinde telaffuz zorluğu yaratan bir isim olmasından ötürü rahatsızlık duymaktadır. Müvekkil uzun süredir ailesi ve çevresinde, nüfus kayıtlarında yer alan Abdülmuttalib ismiyle değil Cenk ismiyle bilinmektedir. Müvekkil birçok sosyal medya hesabında ve iş hayatında Cenk ismini kullanmaktadır (EK-1). Müvekkilin isminin, çevresinde tanındığı şekliyle Cenk olarak değiştirilmesi zorunluluğu bulunmaktadır.
Arz ve izah etmeye çalıştığımız sebeplerle, müvekkilin sosyal hayatında kullandığı ismi resmileştirmek maksadı ile davamızın kabulü ile birlikte müvekkilin isminin Cenk olarak düzeltilmesini saygılarımızla talep ederiz.
HUKUKİ SEBEPLER : TMK, Nüfus Kanunu ve ilgili her türlü yasal mevzuat
HUKUKİ DELİLLER : Tanık, Nüfus kaydı örnekleri ve her türlü yasal delil
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda kısaca izahına çalışılan gerekçeler neticesinde müvekkilin nüfus kaydında geçerli olan Abdülmuttalib isminin Cenk olarak değiştirilmesine karar verilmesini vekâleten saygılarımla talep ederim.
DAVACI VEKİLİ
AV. BUĞRA ÇAPA
Merhabalar ismimi bir kez değiştirdim ama harf yanlışlığı yapıldı İsmim Alia olması gerekirken alya olarak yazılmış bu yüzden hem harf değişikliğini düzeltmek hemde isim ekletmek istiyorum tekrar dava açmam mümkün mü?
Merhaba, bahsettiğiniz olayla ilgili Türk Medeni Kanunu M.27 gündeme gelecektir. Şöyle ki; “Adın değiştirilmesi, ancak haklı sebeplere dayanılarak hâkimden istenebilir.”
“Alia” olarak isim değişikliği talep ettiğiniz mezkur davada isminizin sehven “Alya” olarak değiştirilmesi, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Yasası’nın 36. maddesinin birinci fıkrasının ( b ) bendine göre; “Aynı konuya ilişkin olarak nüfus kaydının düzeltilmesi davası ancak bir kere açılabilir.” Hükmünün uygulanmasını Yargıtay Kararları ışığında da engelleyecektir. Dolayısıyla TMK M. 27 uyarınca hukuki yarar mevcut olup tekrar dava açmanız mümkündür.
Merhaba soyadı değişikliği için mahkemeye başvurdum dava görüldü ve red cevabı aldım 2 haftalık istinaf sürecinde ne yapmam gerekiyor
Merhaba, davanız reddedildiyse, kararın tarafınıza tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde istinaf dilekçesi hazırlayarak, ilk derece mahkeme kararına karşılık itiraz etmeniz gerekmektedir.
Merhaba, mevcut adıma yeni bir isim ekletmek istiyorum mahkemede kabul edilmesi için önceden kullandığımı belirtmek mecburiyetinde miyim? (İsmi ilk defa kullanacağım)
Merhaba, 4721 sayılı Türk Medeni Kanun’un 27. maddesine göre; “Adın değiştirilmesi, ancak haklı sebeplere dayanılarak hâkimden istenebilir.” Dolayısıyla dava sürecinde haklı sebeplerle alakalı delillerin teknik olarak doğru bir şekilde sunulmasında fayda vardır. Aksi halde davanın reddi gündeme gelebilir.
Merhaba ikamet etmedigim ilçede dava açabiliyor muyum?
Merhaba, bu davalarda yetkili mahkeme davacının yerleşim yeri mahkemesidir. Yani, ikamet etmediğiniz ilçede bu davayı açarsanız dava dosyanız, “yetkisizlik kararı” ile ikametgahınızın bulunduğu yer mahkemesine gönderilir.
Merhabalar ben daha önce isim değiştirme davası açtım ve kazandım ama şimdi din değişikliği sebebiyle ismim değişti ve tekrar dava açmak istiyorum hem isim değişikliği hemde isim ekletme acaba mümkünmüdür? cevaplarsanız sevinirim
Merhaba, bu davalarda isim değiştirmek de isim de ekletmek mümkündür. İsim değiştirmek konusunda hukuki yararınız varsa, “din değişikliği” konusu geçerli bir isim değişikliği sebebidir. Davanın adınıza açılması mümkün olacaktır.
Merhabalar oğlumun ismini babası yazdırdı ve rızam olmayan iki ismide yazdırdı ben değişmek istiyorjm şuan 6 aylık ne yapabilirim bu konuda
Merhaba, eğer ki evlilik birliği devam ediyorsa, anne-baba tarafınca müşterek çocuk yönünden ortak velayet ilişkisi devam ettiğinden, anne-baba olarak birlikte dava açmanız gündeme gelecektir. Türk Medeni Kanunu m.27 uyarınca haklı sebeplerle birlikte Asliye Hukuk Mahkemesi’nde isim değiştirme davası açmanız gerekecektir.
Merhaba 3 aylık bebeğim var ismi ozan Arif ama çevremde duyan herkesin ilk verdiği tepki o bir çalgıcı ismi değil mi demesi beni çok rahatsız ediyor. Değiştirmek istiyorum. Bunun için nasıl bir adım izlemem gerekiyor. Bir de mahkemeye göre sizce değiştirmek için yeterli bir sebep mi ?
Merhabalar, Türk Medeni Kanun’un 27. maddesine göre; “Adın değiştirilmesi, ancak haklı sebeplere dayanılarak hâkimden istenebilir.” Dava dilekçesinde haklı sebeplerin sunulması ve dava sürecinde “Arif” isminin değiştirilmesinin anne ve baba yönünden geçerli gerekçelerle belirtilmesi ile birlikte, isim değişikliği sağlanabilecektir.
Merhaba benim ismim fatma nur ben 16 yaşımda babamı kaybettim babam öldüğünden beri fatma ismini kullanmak istemiyorum bu yeterli bi sebebpmi ?
Merhaba, isim değiştirme davalarında haklı sebeplerin varlığı halinde isim değişikliği talebi kabul edilir. Önemli olan Türk Medeni Kanunu m.27 nezdinde haklı argümanların varlığıdır. Dolayısıyla babanızın vefatı ile birlikte Fatma ismini kullanmak istememeniz tek başına yeterli bir delil olmasa bile haklı bir sebep olarak değerlendirilecektir.
Merhaba kaç kez isim değişikliği davası açılabilir 5 yıl önce dava açtım değişti şimdi din değişikli sebebi ile tekrar dava açmak istiyorum kabul edilir mi
Merhaba, haklı sebeplerin bulunması halinde aynı konuda, isme ilişkin ilişkin düzeltme yapılması hakimden dava yolu ile istenebilir.
Merhaba Buğra bey,
İsmim hoşuma gitmiyor yıllardır beni rahatsız ediyor, Arap kökenli bir isim başında bir de eklemesi var. Türk kökenli bir isimle değiştirmek istiyorum. İmla hatası gibi basit dilekçeyle hal olunacak gibi de görünmüyor . Babamla yıllardır görüşmediğim için mahkemeye verip muhatap dahi olmak istemiyorum , nasıl bir yol izleyebilirim cevaplarsanız çok minnet duyarım . İyi çalışmalar
Merhaba, davalı olarak Nüfus Müdürlüğü’ne karşılık isim değiştirme davasının ikametgahınızın bulunduğu Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılması gerekmektedir. Reşit olmanız halinde babanızın dava sürecine dahil olmasına gerek yoktur. Ancak reşit olmamanız halinde veli olmadan (anne ve baba) davayı ikame etmeniz mümkün değildir.
Merhaba, 26 yaşındayım, iki ismimden birini ve soy ismimi değiştirmek istiyorum, Ebeveynlerim yıllar önce ayrıldılar ve açıkçası babamın koyduğu ismi ve onun soy adını taşımak istemiyorum, ilk olarak yeterli bir itiraz olarak kabul edilir mi ? ve ek olarak bu tür bir işlem için sizinle çalışma şansımız mevcutmudur ?
Merhaba, isim ve soy isim değiştirme davalarında haklı sebeplerin varlığı halinde isim ve soy isim değişikliği talebi kabul edilir. Önemli olan Türk Medeni Kanunu m.27 nezdinde haklı argümanların oluşmasıdır. Dava sürecini stratejinizin doğru bir şekilde oluşturulması ile birlikte isim ve soy isim değişikliğinizin Asliye Hukuk Mahkemesi vasıtasıyla sağlanması mümkündür.
İsim değiştirme davasında anne veya baba şahit olarak gösterilebilir mi?
İsim değiştirme davalarında; aile, arkadaş, iş arkadaşı gibi birçok kişi tanık olarak gösterilebilmektedir. Dolayısıyla anne ve babanızı da mahkemeye tanık olarak belirtebilirsiniz.