Adli Kontrol Kararına İtiraz
Adli kontrol kararı Ceza Muhakemeleri Kanunu m. 109 uyarınca şüpheli kişinin tutuklanması yerine ona uygulanan alternatif tedbirlerdir. Adli kontrol kararı hem soruşturma hem de kovuşturma evrelerinde verilebilir.
Bu yazımızda adli kontrol kararına itiraza ilişkin genel bilgiler paylaşılmış olup, hukuki uyuşmazlığınıza ilişkin detaylı bilgi için iletişim bölümündeki bilgilerden Çapa Hukuk Bürosu’na ulaşabilirsiniz.
Adli Kontrol Nedir?
Adli kontrol kararı, Ceza Muhakemesi Kanunu m.109 uyarınca aynı kanunun 100. Maddesine göre tutukluluk durumu gerektiren hallerde şüpheli kişinin tutuklanması yerine ilgili makamlarca hakkında adli kontrol kararı verilebilir.
Adli Kontrol Kararına Nasıl İtiraz Edilir?
Adli kontrol kararı veren Sulh Ceza Hakimi ya da Mahkeme kararına karşılık itiraz edilebilir. Adli kontrol kararına karşı CMK m.111/2 uyarınca itiraz edilebilecektir.
Soruşturma evresinde adli kontrol kararı, Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine Sulh Ceza Hakimliği’nce verilir. Sulh Ceza Hakimliği’nin bir numara sonraki Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz dilekçesi verilir. Örneğin adli kontrol kararını 4. Sulh Ceza Mahkemesi vermiş ise 5. Sulh Ceza Mahkemesi’ne itiraz edilir.
Kovuşturma evresinde yargılamayı yapan mahkemece adli kontrol kararı verilir. Bu mahkeme asliye ceza mahkemesi olabileceği gibi ağır ceza mahkemesi de olabilir. Sulh ceza hakimliğinde de olduğu gibi kovuşturma aşamalarındaki adli kontrol kararını veren mahkemenin bir üst numaralı mahkemesine itiraz edilir.
Adli Kontrol Tedbirleri Nelerdir?
CMK m.109 uyarınca adli kontrol kararları;
- Yurt dışına çıkamamak.
- Hakim tarafından belirlenen yerlere, belirtilen süreler içinde düzenli olarak başvurmak. konularındaki kontrol tedbirlerine uymak.
- Hakimin belirttiği merci veya kişilerin çağrılarına ve gerektiğinde mesleki uğraşlarına ilişkin veya eğitime devam konularındaki kontrol tedbirlerine uymak.
- Her türlü taşıtları veya bunlardan bazılarını kullanamamak ve gerektiğinde kaleme, makbuz karşılığında sürücü belgesini teslim etmek.
- Özellikle uyuşturucu, uyarıcı veya uçucu maddeler ile alkol bağımlılığından arınmak amacıyla, hastaneye yatmak dahil, tedavi veya muayene tedbirlerine tâbi olmak ve bunları kabul etmek.
- Şüphelinin parasal durumu göz önünde bulundurularak, miktarı ve bir defada veya birden çok taksitlerle ödeme süreleri, Cumhuriyet savcısının isteği üzerine hâkimce belirlenecek bir güvence miktarını yatırmak.
- Silah bulunduramamak veya taşıyamamak, gerektiğinde sahip olunan silâhları makbuz karşılığında adlî emanete teslim etmek.
- Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hâkim tarafından miktarı ve ödeme süresi belirlenecek parayı suç mağdurunun haklarını güvence altına almak üzere aynî veya kişisel güvenceye bağlamak.
- Aile yükümlülüklerini yerine getireceğine ve adlî kararlar gereğince ödemeye mahkum edildiği nafakayı düzenli olarak ödeyeceğine dair güvence vermek.
- Konutunu terk etmemek.
- Belirli bir yerleşim bölgesini terk etmemek.
- Belirlenen yer veya bölgelere gitmemek..
Adli Kontrol Tedbirini Hangi Mahkeme Verir?
Soruşturma aşamasında Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine sulh ceza hakimliğince; kovuşturma aşamasında yargılama yapan mahkemece (asliye ceza mahkemesi, ağır ceza mahkemesi) verilir.
Adli Kontrol Ne Kadar Sürer?
Adli kontrol kararının süresi CMK m.110/A hükmü ile belirlenmiştir. Buna göre ağır ceza mahkemesinin yargılama alanına giren adli kontrol kararları en fazla 3 yıl, ağır ceza mahkemesinin yargılama alanına girmeyen adli kontrol kararları ise en fazla 2 yıl sürebilir.
Soruşturma aşamasında ve kovuşturma aşamasında dört ayda bir değerlendirme yapılır.
Adli Kontrol Kararına Uyulmazsa Ne Olur?
Şüpheli veya sanık kişilerin adli kontrol kararına uymamaları halinde haklarında adli kontrol kararı verilen kişi tutuklanabilir ve cezai yaptırımlarla karşılaşabilir.
Adli Kontrol Kararına İtiraz Dilekçesi
İSTANBUL ANADOLU NÖBETÇİ ASLİYE CEZA MAHKEMESİ’NE
Gönderilmek Üzere
İSTANBUL ANADOLU 10. SULH CEZA HAKİMLİĞİ’NE
DEĞİŞİK İŞ NO : 2023/…
CBS SORUŞTURMA NO : 2023/…
ŞÜPHELİ : (…)
MÜDAFİİ : AV. BUĞRA ÇAPA
KONU : İstanbul Anadolu (…) Sulh Ceza Hakimliği’nin 24/12/2023 Tarihli Kararına İlişkin İtirazlarımın Sunulmasından İbarettir.
24/01/2023 tarihinde İstanbul Anadolu (…) Sulh Ceza Hakimliği’nce yapılan yargılama neticesinde şüpheli müvekkil (…) ve diğer şüpheli hakkında birden fazla kişi tarafından silahlı yağma suçundan ötürü CMK m.109/3-b uyarınca adli kontrol kararı verilmiştir. Söz konusu adli kontrol kararına ilişkin itirazlarımızı sunmaktayız. Şöyle ki;
Yağma suçunun tamamlanabilmesi için kullanılan cebir veya tehdidin etkisiyle mağdur malı teslim etmeli veya malın alınmasına karşı koymamalıdır. Bu bakımdan kullanılan cebir veya tehdidin kişiyi malı teslime etmeye veya alınmasına ses çıkarmamaya yöneltmeye elverişli olması gerekir. Ancak müvekkilce mağdura uygulanan herhangi bir cebir, şiddet veya tehdit bulunmamaktadır. Müvekkilin yanında bulunan mağaza müdürü diğer şüpheli (…), müştekinin marketten ürün çaldığını düşündüğü için müşteki ile konuşması ve oluşan zararın tespiti amacıyla polisi arayacağını bildirmesiyle 1.000 TL alındığı sabittir. Burada yağma suçunun maddi unsurlarının oluştuğu söylenemeyecektir. Müvekkilin müştekiyi gasp etme (yağma) niyeti de olmadığından suçun manevi unsurunun da gerçekleşmediği kanaatindeyiz.
Somut olayımızda yağma suçunun maddi ve manevi unsurlarının oluşmadığı yadsınamaz bir gerçektir. Müvekkil, iyi niyetinin ve saflığının kurbanı olmuştur. Tüm bu anlatımlar ışığında müvekkilin yağma suçu işlediğine dair herhangi bir delil, emare, belge ve/veya kayıt bulunmadığı açık olup, müvekkil hakkında takipsizlik kararı verilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla İstanbul Anadolu 10. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından verilen adli kontrol kararı da usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ VE TALEP : Yukarıda arz ve izah edilen sebepler ve Sayın Mahkemenizce re’sen öngörülecek sebeplerle;
-Şüpheli müvekkilimin üzerine atılı bulunan suçu işlememiş olması, dosya kapsamında verilen beyanlarda dikkate alınarak müvekkil hakkında verilen adli kontrol kararının kaldırılmasına,
-Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşılanmasını vekaleten talep ederiz.
Örnek dilekçe olduğunu belirtmekle birlikte hukuki süreç yönetiminin uzman avukat vasıtasıyla olması gerekliliğini belirtmek isteriz. Aksi takdirde hak kaybının meydana gelmesi muhtemeldir.
Adli Kontrol İmzası Ne Zaman Biter?
Adli kontrol kararlarından biri de şüpheli ya da sanığın belirli aralıklara belirlenen yerlere giderek imza vermesidir. İmza da diğer adli kontrol kararlarından biri olduğu için ağır ceza mahkemesinin yargılama alanına giren adli kontrol kararları en fazla 3 yıl, ağır ceza mahkemesinin yargılama alanına girmeyen adli kontrol kararları ise en fazla 2 yıl sürebilir.
Adli Kontrol Şartıyla Serbest Bırakılanlar Tutuklanır Mı?
Adli kontrol kararı verilerek serbest bırakılan yani tutuklanmayan kişiler, adli kontrol kararı devam ederken Savcılık makamınca hakkında adli kontrol kararı verilen kişi hakkında tutuklama kararı verilebileceği gibi, kişinin adli kontrol kararına uymaması halinde de tutuklanabilir. .
Adli Kontrol Sicile İşler Mi?
Adli sicil, hüküm verilmiş cezalara ilişkindir. Bir diğer anlatımla kişi hakkında bir ceza kararı verilmişse ve bu karar kesinleşmiş ise adli siciline işlenir. Adli kontrol kararı soruşturma ya da kovuşturma aşamasında tutuklama yerine verilen bir karar olduğundan şüpheli hakkında yapılan yargılamanın kesinleşmediği, kişinin hükümlü olmadığı göz önüne alındığında adli kontrolün adli sicile işlemeyeceği söylenebilecektir.
Gıyapta Adli Kontrol Kararı Verilebilmesi
Kişi hakkında gıyabında yani yokluğunda adli kontrol kararı verilebilir. Şüpheli veya sanığın yokluğunda herhangi bir şekilde savunması alınmaksızın adli kontrol kararı verilmesi yönünde herhangi bir engel yoktur. Tutuklama gibi kararlar bakımından kişinin hazır olması şartı aranırken adli kontrol yönünden kişi hazır olsun veya olmasın adli merciler karar oluşturabilir
Güvence Verilmesi (Kefaletle Tahliye) Nedir?
CMK m.113 ile güvence verilmesi hali düzenlenmiştir. Güvence yani kefaletle tahliye için belirli bir güvence gösterir;
a) Şüpheli veya sanığın bütün usul işlemlerinde, hükmün infazında veya altına alınabileceği diğer yükümlülükleri yerine getirmek üzere hazır bulunması.
b) Aşağıda gösterilen sıraya göre ödemelerin yapılması:
1. Katılanın yaptığı masraflar, suçun neden olduğu zararların giderilmesi ve eski hale getirme; şüpheli veya sanık nafaka borçlarını ödememeleri nedeniyle kovuşturuluyorlarsa nafaka borçları.
2. Kamusal giderler.
3. Para cezaları.
(2) Şüpheli veya sanığı güvence göstermeye zorunlu kılan kararda, güvencenin karşıladığı kısımlar ayrı ayrı gösterilir.
Yurt Dışına Çıkış Yasağı Nedir? Nasıl İtiraz Edilir?
Yurt dışına çıkış yasağı, şüpheli/ sanık hakkında soruşturma ya da kovuşturma aşamasında Türkiye sınırları dışına çıkılmasının yasaklanmasıdır. Yurt dışı çıkış yasağına itiraz yasağın ilgiliye tebliğ edilmesinden ya da yüzüne karşı okunmasından yani usulüne uygun bir şekilde öğrenilmesinden itibaren 7 gün içerisinde itiraz edilmesi gerekmektedir.
Adli Kontrol Kararından Sonra Hangi Durumda Tekrar Tutuklanırım?
Adli kontrol kararı devam ederken Savcılık makamınca hakkında adli kontrol kararı verilen kişi hakkında tutuklama kararı verilebileceği gibi, kişinin adli kontrol kararına uymaması halinde de tutuklanabilir.