Karayolları Trafik Kanunu’nun 47/1-b maddesi, kırmızı ışıkta geçme ihlalini ve bu ihlalin yaptırımlarını düzenlemektedir. Bu yazımızda, 47/1-b trafik cezasının ne olduğu, güncel ceza miktarı, itiraz yolları ve ilgili diğer hukuki konular üzerinde detaylı bir şekilde incelenmiştir.
47/1-b Trafik Cezası Nedir?
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 47/1-b maddesi kapsamında düzenlenen kırmızı ışık kuralı ihlali; araç sürücüsünün trafik ışıklarının kırmızı yanması halinde durma yükümlülüğüne uymayarak kavşak, yaya geçidi veya kontrol noktalarına girmesi şeklinde gerçekleşir.
Karayolları Trafik Kanunu’nun 47. maddesi, trafik işaret ve levhalarına uyma zorunluluğunu düzenlemektedir:
“Karayollarından faydalananlar aşağıdaki sıralamaya göre;
a) Trafiği düzenleme ve denetimle görevli trafik zabıtası veya özel kıyafetli veya işaret taşıyan diğer yetkili kişilerin uyarı ve işaretlerine,
b) Trafik ışıklarına,
c) Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara,
d) Trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olan ve yönetmelikte gösterilen diğer kural, yasak, zorunluluk veya yükümlülüklere, Uymak zorundadırlar.
Trafik zabıtası veya diğer yetkililerin dur işaretlerine, ışıklı trafik işaretlerinden kırmızı renkli olanına ve sesli işaretlere uymayan sürücüler 235 Türk lirası, bu maddede yazılı diğer trafik işaretlerine ve kurallarına uymayan sürücüler, 108 Türk lirası para cezası ile cezalandırılırlar.
Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde kırmızı ışık kuralını üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri otuz gün süreyle geçici olarak geri alınır. Aynı yıl içinde kırmızı ışık kuralını ikinci kez üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri kırk beş gün, üç ve daha fazla kez üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri altmış gün süreyle geçici olarak geri alınır. Aynı yıl içinde bu madde kapsamında iki ve daha fazla kez sürücü belgesi geri alınanlar geri alma süresi sonunda psikoteknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilir. Sürücü belgesi almasına mani hali olmadığı anlaşılanlara bu Kanun kapsamında verilen trafik idari para cezalarının tahsil edilmiş olması şartıyla belgeleri iade edilir.”
Şeklindeki kanun hükmünde de belirtildiği üzere ilgili madde kırmızı ışıkta durma kuralını ihlal eden sürücülere uygulanacak yaptırımları içerir. Dolayısıyla 47/1-b trafik cezası, sürücülerin kavşaklarda veya diğer geçiş noktalarında yanan kırmızı ışığa uymayarak geçmesi durumunda uygulanan idari para cezasıdır.
Kırmızı Işıkta Geçmenin Cezası 2025
2025 yılı itibariyle %43,93 oranında zamlanarak kırmızı ışıkta geçme cezası 2.168 – TL’dir. Sürücünün her ihlalinde 20 ceza puanı alarak ilgili ceza puanının sürücü belgesine (ehliyetine) işlenmesine neden olmaktadır. 2025 yılı için kırmızı ışık ihlalinin cezası, güncel mevzuat ve yeniden değerleme oranları çerçevesinde belirlenmektedir.
Trafik cezalarının miktarı, her yıl Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan yeniden değerleme oranına göre değişiklik göstermektedir. Bu ceza, yalnızca para cezasıyla sınırlı kalmayarak aynı zamanda ceza puanı sürücünün ehliyetine işlenmektedir.
47/1-b Trafik Cezasına İtiraz Edilebilir mi?
Kırmızı ışık ihlali 47/1-b trafik cezasına itiraz etmek mümkündür. İtiraz sürecinin en kritik unsuru, yasal sürelere uymaktır. Bu süreler cezanın ilgiliye nasıl tebliğ edildiğine göre değişmektedir:
- Ceza bizzat (yüz yüze) tebliğ edilmişse: Trafik polisinin sürücüyü durdurup cezayı yazdığı durumlarda, cezanın uygulandığı günden itibaren 15 gün içinde itiraz edilmelidir.
- Ceza tebligat yoluyla bildirilmişse: Genellikle EDS (Elektronik Denetleme Sistemi) veya radar gibi otomatik sistemler tarafından kesilen cezalarda, ceza tutanağının ilgiliye tebliğ edilmesinden itibaren 15 gün içinde itirazda bulunulabilir.
İtiraz dilekçesinde, cezanın haksız kesildiğine dair somut gerekçeler ve deliller sunulmalıdır. Örneğin, kırmızı ışık ihlalinin gerçekleşmediği, plakanın yanlış okunduğu veya cezanın usulüne uygun olarak düzenlenmediği gibi hususlar itiraz gerekçesi olabilir.
Kırmızı ışık ihlali cezasına karşı yapılacak itirazda yetkili yargı yolu kişinin ikamet adresine en yakın Sulh Ceza Hakimliği’dir.
47/1-b Trafik Cezası Nasıl ve Nereden Ödenir?
47/1-b trafik cezası, tebliğ tarihinden itibaren ödeme süresi içinde çeşitli yöntemlerle ödeme yöntemleri mevcuttur:
- E-Devlet üzerinden Trafik Para Cezası Borcu Sorgulama ve Ödeme
- Emniyet Genel Müdürlüğü Araç Plakasına Yazılan Ceza Sorgulama
- Gelir İdaresi Başkanlığı Dijital Vergi Dairesi
- PTT Ceza Sorgulama ve Ödeme Sayfası
- Anlaşmalı banka şubelerinden, PTT şubelerinden ve vergi dairelerine,
- Maliye Bakanlığına bağlı muhasebe birimlerine de ödenebilmektedir.
47/1-b Maddesine Göre Araç Trafikten Men Edilir mi?
Tek başına kırmızı ışıkta geçme ihlali, aracın trafikten men edilmesi için yeterli bir sebep değildir. Karayolları Trafik Kanunu’nda aracın trafikten men edilmesini gerektiren durumlar; daha çok aracın teknik yeterliliklerine, sigorta durumuna veya ağır kusurlu durumlara (alkollü araç kullanma vb.) ilişkindir.
Ehliyete El Konur Mu?
47/1-b maddesi uyarınca tek bir kırmızı ışık ihlali, sürücünün bu ihlali ne kadar tekrarladığına bağlı olarak ehliyetine el konulmasına neden olabilir.
- Karayolları Trafik Kanunu’na göre, son bir yıl içinde kırmızı ışık kuralını üç defa ihlal edilmesi durumunda ehliyet 30 gün süreyle geçici olarak geri alınır.
- Aynı yıl içinde bu ihlali ikinci kez (toplamda altı kez) yapılması halinde 45 gün, üçüncü kez (toplamda dokuz kez) yapılması durumunda ise 60 gün süreyle ehliyete el konulur.
- Ayrıca aynı yıl içinde ehliyeti iki veya daha fazla kez geri alınan sürücülerin, ehliyetlerini geri alabilmek için psikoteknik değerlendirmeden ve bir psikiyatri uzmanının muayenesinden geçmeleri gerekmektedir.
Kırmızı ışık ihlali, aynı zamanda sürücü ceza puanına da işlenmektedir. Bu ihlallerin tekrarlanması ve ehliyette yer alan ceza puanının 100’e ulaşması halinde sürücünün ehliyetine geçici olarak el konulmasına yol açabilir.
Ceza Yazıldıktan Sonra Araç Sahibi Mi, Sürücü Mü Ödemekle Yükümlüdür?
Trafik cezası, ihlali gerçekleştiren sürücü adına düzenlenir. Bu nedenle, cezanın ödenmesinden sürücü sorumludur. Ancak cezanın tebliğ süreci genellikle araç sahibine yapıldığı için, ceza araç sahibine ulaşır. Eğer araç sahibi, aracı kullanan kişiyi tespit edebiliyor ve bu kişi cezayı ödemezse araç sahibinin cezayı ödeme yükümlülüğü doğabilir. Genellikle, kamera veya radardan tespit edilen durumlarda, ceza doğrudan araç sahibine tebliğ edilir ve araç sahibi, aracı kullanan kişiyi bildirme yükümlülüğüne sahiptir.
47/1-b Trafik Cezasında Erken Ödeme İndirimi Var Mı?
Kırmızı ışık ihlali 47/1-b trafik cezasında erken ödeme indirimi uygulanmaktadır. Cezanın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmesi durumunda ceza miktarı olan 2.167- TL üzerinden %25 oranında indirim yapılır ve sürücünün ödemesi gereken ceza miktarı 1.625,25 – TL’ye düşer. Bu indirimden faydalanmak için cezanın süresi içinde ödenmesi şarttır.
Aynı İhlali Birden Fazla Kez Yapmak Cezanın Katlanmasına Neden Olur Mu?
Kırmızı ışık ihlalinin tekrarlanması durumunda, ceza miktarı katlanmasa da sürücüye uygulanan yaptırımlar ağırlaşmaktadır. Karayolları Trafik Kanunu’nun 47. Maddesinde de belirtildiği üzere; Bir yıl içinde üç kez kırmızı ışık ihlali yapan sürücülerin ehliyetleri 30 gün süreyle, altı kez yapanların 45 gün ve dokuz kez yapanların 60 gün süreyle geri alınır. Ayrıca, bu ihlallerden kaynaklanan ceza puanları da birikir ve 100 puan limitine ulaşılması durumunda sürücü belgesine el konulması gündeme gelir.
Motorla Kırmızı Işıktan Geçmenin Cezası Nedir?
Motosiklet sürücüleri için kırmızı ışıkta geçmenin cezası, otomobil sürücüleri için uygulanan cezayla aynıdır. Karayolları Trafik Kanunu, motosikletleri de motorlu taşıtlar kapsamında değerlendirir ve trafik kuralları ihlalleri için aynı yaptırımları uygular. Dolayısıyla, motorla kırmızı ışıkta geçmenin cezası da 47/1-b maddesi uyarınca belirlenir.
Kırmızı Işıkta Geçtim, Ceza Gelir Mi?
Kırmızı ışıkta geçme ihlali, genellikle trafik polisinin doğrudan tespiti veya Elektronik Denetleme Sistemi (EDS) kameraları aracılığıyla belirlenir. Eğer ihlal anında sürücü bir trafik polisi tarafından durdurulmamış olsa bile EDS kameraları tarafından yapılan tespitler sonucunda ceza tebligatı sürücünün adresine gönderilir. Kameraların kaydettiği görüntüler, cezanın kesilmesi için yeterli delil niteliğindedir. Bu nedenle, sürücü kırmızı ışıkta geçtiğinden emin ise, yakın zamanda bir ceza tebligatının gelmesi kuvvetle muhtemeldir. Bu durumda ilgili kişi, e-Devlet üzerinden trafik cezası sorgulaması yaparak durumu kontrol edebilir.
