Bilindiği üzere 1980’li yıllarda köyden kente göçler yaşanmış ve köyden kente göçen, şehirlerde oturacak evi olmayan kişiler kamu arazilerine gecekondu adı verilen taşınmazlar inşa etmişlerdir. Söz konusu taşınmazları yapan vatandaşlara devlet tarafından tapu tahsis belgesi verilmiştir.
Bu yazımızda karşılıksız tapu tahsis belgesine ilişkin genel bilgiler paylaşılmış olup, hukuki uyuşmazlığınıza ilişkin detaylı bilgi için iletişim bölümündeki bilgilerden Çapa Hukuk Bürosu’na ulaşabilirsiniz.
Tapu Tahsis Belgesi Ne Demektir?
Tapu tahsis belgesi, 1980’li yıllarda kamuya ait arazilerin üzerinde gecekondu yapan kişilere verilmiş olan belgelerdir. Ancak tam anlamıyla bir tapu niteliğini taşımamaktadır. Yani tapu tahsis belgesine sahip olan kişi, taşınmazın bulunduğu kamuya ait arazinin sahibi olmamakla birlikte oturdukları evi kullanma hakkını kazandılar. Devlet tarafından tanınan bu hakka ilişkin verilen belgeye tapu tahsis belgesi denir.
Tapu Tahsis Belgesinin İptal Edilmesi
Tapu tahsis belgesi alınabilmesi için gecekondunun 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında bir taşınmaz olması gerekir. Tapu tahsis belgesi, Kamulaştırma Kanunu kapsamı dışında kalan bir arazide bulunan taşınmaz için verilmiş ise o tapu tahsis belgesi iptal edilir.
Tapu Tahsis Belgesi Verilmiş Olan Gayrimenkul Devredilir Mi?
Tapu tahsis belgesi verilmiş olan bir taşınmaz üçüncü kişi/ kişilere devredilebilecektir. Yani tapu tahsis belgesi sadece kamu arazisi üzerine gecekondu inşa eden kişiye ilişkin değildir.
Tapu Tahsis Belgesi Tapu Senedine Nasıl Dönüştürülür?
Tapu tahsis belgesinin tapu senedine dönüştürülebilmesi için taşınmazın bulunduğu belediyeye başvuru yapılır. Başvurularda da olması gereken birtakım unsurlar bulunmaktadır. Bunlar;
- Tapu tahsis belgesinin olması,
- Taşınmazın 3194 sayılı İmar Kanunu m. 18 uyarınca imar planının yapılmış olması,
- Tahsis için ayrılan yerin kamu hizmetine ayrılmamış ve imar planı uyarınca konut alanında olması,
- Tahsise konu olan taşınmazın tahsis için kullanılan amaç için kullanılıp kullanılmadığı ve o yer olduğunun bilirkişilerce keşif neticesinde tespit edilmiş olması,
- Taşınmazın bilirkişiler marifetiyle belirlenen rayiç bedelinin, tapu harcının ödenmiş olması.
Tapu Tahsis Belgesinin Geçerlilik Süresi Nedir?
19.04.2018 tarih ve 7139 sayılı Kanunun 55. Maddesi uyarınca, Tapu Tahsis Belgesine dayalı başvuru süresi, 31.05.2023 tarihine kadar uzatılmıştır. 6306 sayılı yasanın 23. Maddesinde, Tapu Tahsis Belgesinin düzenlendiği, 08.03.1984 tarih ve 2981 sayılı yasanın yürürlükten kaldırıldığı belirtilmiştir. Daha sonra, yürürlüğe konulan, 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile, tapu tahsis belgesine dayalı başvuru süresi, 19.04.2018 tarihine kadar uzatılmıştı. Son olarak, 19.04.2018 tarih ve 7139 sayılı Kanun uyarınca, bu süre, 31.05.2023 tarihine kadar uzatılmış olmaktadır.
Tapu Tahsis Belgesi Başvurusu Nereden Yapılır?
Tapu tahsis belgesi alabilmek için taşınmazın inşa edildiği belediyeye, diğer alanlarda ise ilgili valiliğe başvuru yapılması gerekmektedir.
Tapu Tahsis Belgesi Kimlere Verilir?
Tapu tahsis belgesine sahip olabilmek adına 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında kalan ve imara açılacak olan kamuya ait arazi üzerine gecekondu yapan kişilere verilmektedir.
Tapu Tahsis Belgesi Verilemeyecek Yapılar
İbadet yeri, mescit, okul, tarihi eser gibi alanların içerisinde kalan yerlerde yapılan taşınmazlara ilişkin olarak tapu tahsis belgesi verilmemektedir.
Tapu Tahsis Belgesine Sahip Olan Kişi Taşınmazın Mülkiyetine Sahip Midir?
Tapu tahsis belgesine sahip olan kişi taşınmazın mülkiyetine sahip değildir. Tapu tahsis belgesine sahip olması kişinin o taşınmazın mülkiyetine hak kazanacağı anlamına da gelmemektedir. Koşulların sağlanması halinde taşınmazı mülkiyetlerine geçirebilirler.
Tapu Tahsis Belgesine Sahip Olan Kişinin Ölümü Halinde Belgenin Sağladığı Haklar Sona Mı Erer?
Tapu tahsis belgesine sahip olan kişinin ölümü halinde, tapu tahsis belgesi murisin mirasçılarına devrolur.
Tapu Tahsis Belgesinin Verileceği Alana İlişkin Bir Sınırlama Var Mı?
Tapu tahsis belgesi her bir vatandaşa bir adet verilir. Yani bir kişi birden fazla tapu tahsis belgesine sahip olamaz. Bunun sebebi ise düşük gelir grubuna sahip olan kişilerin birden fazla tapu tahsis belgesine sahip olarak zenginleşmesini önlemektir.
Taşınmaz İçin Tapu Tahsis Belgesi Verilmeksizin Tapu Verilir Mi?
Tapu tahsis belgesi alınabilmesi için söz konusu taşınmazın bulunduğu konum imar/ kadastro planı yapılmasından sonra ve taşınmazın o imar/ kadastro planının içerisinde kalması gerekmektedir. Ve fakat eğer taşınmazın bulunduğu alan imar / kadastro planının içinde belirlenmişse kişiye tapu tahsis belgesi verilmeksizin tapu verilebilir.
Özel Mülkiyete Tabi Olan Bir Arazi Üzerinde Bulunan Gecekondu İçin Tapu Tahsis Belgesi Verilebilir Mi?
Yukarıda da ayrıntılı olarak belirttiğimiz üzere 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında kamuya ait arazilere yapılan gecekonduları kullanma hakkı yönünden tapu tahsis belgesi verilmektedir. Dolayısıyla özel mülkiyete tabi olan bir arazi üzerinde bulunan taşınmaz için tapu tahsis belgesi verilmeyecektir.
