Bilişim Suçları Nereye ve Nasıl Şikayet Edilir?
İnternet kullanımı toplumun tamamına yaygınlaştıkça bu alanda karşılaşılabilecek tehlikeler de yeni boyutlar kazanmaktadır. İnternette veya ortak ağlarda meydana gelen güvenlik açıkları bilişim suçlarına mahal verir. Birçok kişi bu nedenle bilişim suçlarının mağduru olmakta ve bilişim suçlarının nasıl ve nereye şikâyet edileceğini araştırmaktadır.
Bu yazımızda bilişim suçlarının şikâyet sürecine ilişkin genel bilgiler paylaşılmış olup, hukuki uyuşmazlığınıza ilişkin detaylı bilgi için iletişim bölümündeki bilgilerden Çapa Hukuk Bürosu’na ulaşabilirsiniz.
Bilişim Suçu Nedir?
Bilişim alanındaki suçlar Türk Ceza Kanunu’nda kendilerine ait bir bölüme sahiptirler. Bazı suçlar münhasıran düzenlenmiş olmakla birlikte, bilişim sistemlerinin kullanılması birçok diğer şuçta da ağırlaştırıcı sebep olarak belirlenmiştir.
- Bilişim Sistemine Girme (m. 243)
- Bilişim Sistemini Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme (m. 244)
- Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması (m. 245)
- Yasak Cihaz veya Programlar (m. 245/A)
En Sık Karşılaşılan Bilişim Suçları
Siber Saldırılar-Hacking
Uygulamada sık sık karşılaşılan bu saldırılar, kişilere ait bilgisayar sistemlerine, ağlara ve internet üzerindeki hedeflere izinsiz olarak erişilmesi şekline gerçekleşir. “Hacker” veya “Bilgisayar Korsanı” olarak da anılan bazı kişiler, izinsiz erişim fiilini gerçekleştirdikten sonra genelde bunu bilgi hırsızlığı yapmak, verileri silmek veya bilgisayar sistemini felç etmek amacıyla kullanırlar. Bu manada hem TCK 243 hem de diğer bilişim suçlarını işlemiş olurlar.
Veri İhlalleri
Finansal bilgileriniz, sağlık verileriniz, ticari sırlarınız ve hatta sicil kayıtlarınız bilgisayar korsanlarının eline düşebilir. Bu bilgilere yetkisiz erişim sağlayan failler daha sonra bunları ifşa edebilir.
Veri Şantajı
Mağdurların önemli verilerini ve şifrelerini ele geçiren bilgisayar korsanları, devamında bunları geri vermek için belirli bir fidye talep edebilirler. “Ransomware” olarak adlandırılan bazı yazılımlar kullanılarak, bilgisayarınıza erişiminiz, istenilen fidyeyi ödeyene kadar tamamen kısıtlanabilir.
Phishing-Kimlik Avı
Birçok kişi sahte web sitelerine yönlendiren e-posta ve mesajlara itibar ederek tıklamaktadır. Bu sitelere tıklayan kişiler devamında; şifre bilgilerini veya kimlik bilgilerini, farkında olmadan, dolandırıcılara teslim etmektedir. Kişilerin bilgileri daha sonra, diğer mağdurlara karşı da dolandırıcılık suçunu işlemek için kullanılabilir.
İnteraktif dolandırıcılık
Sıkça yaşanan ve her yaştan insanı hedef alan, bilindik bir gerçek olmasına rağmen internet dolandırıcıları hız kesmeden faaliyetlerine deva etmektedir. Sahte çekilişler, dolandırıcı siteler, sahte online alışverişler, sahte yatırım veya iş fırsatları dolandırıcıların kullandığı yöntemlerden bazılarıdır.
Siber zorbalık
İnternet üzerinde işlenen suçlar yalnız ‘hack’ aracılığıyla değil bazen sosyal medyada yorum ve direkt mesaj yoluyla da işlenebilir. Bu fiiller, Türk Ceza Kanunu’nda bilişim suçlarında düzenlenmese de başka suçların unsuru olabilir. Cinsel taciz (m.105), huzur ve sükûnu bozma (m.123), hakaret (m.125), tehdit (m.106), nefret ve ayrımcılık (m.122), ısrarlı takip (m.123/A) ve benzeri suçlar internet üzerinden işlenebilir.
Banka ve kredi kartı suçları
İnternet alışverişinde güvenli olmayan sitelere dikkat etmek çok önemlidir. Kredi veya banka kartı bilgileriniz bu yolla çalınabilir. Bazen de kredi kartı bilgileriniz, kart manyetik bilgisinin kopyalanması yoluyla ele geçirilebilir. Bir kişinin banka veya kredi kartı bilgilerini kişinin bilgisi ve rızası dışında kullanmak, kullandırmak, ele geçirmek, bulundurmak TCK m. 245’e göre suçtur. Kartların devamında sahte yolla üretilmesi, kopyalanması bu suçun ağırlaştırıcı sebebini oluşturur.
Çocuk pornografisi
Çocukların görüntülerini veya çocuk gibi görünen kişileri, internette pornografik içeriklere dâhil eden şahıslar hakkında Türk Ceza Kanunu’nun 226. Maddesine göre 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. Ebeveynlerin internette istismar niyetiyle dolaşan bu şahıslara karşı oldukça dikkatli olması gerekmektedir.
Online örgütlü kumar
Kumar oynamaya yer ve imkân sağlamak TCK m. 228’e göre suçtur. Bu suç yalnızca fiziksel ortamda değil internet üzerinden de işlenmektedir, bu da suçun ağırlaştırıcı sebebidir. İnternette kumar oynatmanın cezası 3 yıldan 5 yıla kadar hapistir. Çocukların erişiminin de mümkün olduğu yerde bu suç işlendiğinden faillerin cezası bir kat arttırılır.
Bilişim suçlarında sık karşılaşılan örnekleri sıraladık. Önemle belirtmek gerekir ki, bu suçları işleyen failler sık sık yeni yöntemler geliştirmektedirler. Bu sebeple ilgili suçun tanımını uzman bir avukat ile belirlemekte fayda vardır.
Bilişim Suçları Nereye Şikayet Edilir?
Suç, Cumhuriyet Savcılığına veya kolluk görevlilerine bildirilir. Bununla birlikte, bilişim suçlarının bir kısmı şikayete tabi iken bir kısmı ise şikâyete bağlı suçlar kategorisinde değildir. Bu sebeple savcılık şikayete tabi olmayan bir suç ile ilgili ihbar yapıldığında, ilgili suçu re’sen soruşturmaktadır.
Bilişim Suçları Nasıl Şikayet Edilir?
Şikâyet başvurusu yaparken uyulması gereken belirli bir şekil şartı yoktur. Cumhuriyet Savcılığı veya kolluk görevlileri yazılı şikâyet dilekçesini kabul edebileceği gibi sözlü olarak da şikayet edenin ifadesini alıp tutanağa geçirebilirler.
Bilişim suçlarına karşı internetten de başvuru imkanı vardır. Şikayete bağlı olmayan suçlar için Emniyet Genel Müdürlüğü internet sitesinde bulunan online ihbar seçeneğini kullanılabilir. Bu suçlar sebebiyle zarar gören kişiler Cimer aracılığıya da ihbar veya şikâyet başvurusu oluşturabilirler.
Bilişim Suçu Şikayetinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Şikâyete bağlı suçlarda kişilerin suçun öğrenildiği andan başlayarak 6 ay içerisinde şikâyetlerini yapmaları gerekir. Aksi takdirde zamanaşımı sebebiyle hak kaybı oluşacaktır. İnternet üzerinden işlenen suçlar çoğunlukla birden fazla suç tipini içerdiği için bu konuda da oldukça dikkatli olunmalıdır.
Cumhuriyet Savcısı veya kolluk güçleri şikâyet dilekçenizi kabul eder veya yazılı dilekçeniz yoksa sözlü olarak yapacağınız şikâyeti tutanak altına alır. Bu dilekçenin veya ifadenin doğru şekilde düzenlenmesi gerekir.
Şikayet dilekçesinin yargılamanın ileriki aşamalarına da dayanacak olacağından bahisle; suçun failinin ortaya çıkarılması, yakalanması, ceza alması ve ceza miktarı bakımından önem arz etmektedir.
İnternet üzerinden suç işleyen şahıslar genellikle delil mahiyetindeki verileri silme eğilimindedir. Bu nedenle bir sorunla karşılaştığınızda derhal ekran görüntüsü, video ve fotoğraf yoluyla bunu belgelemeniz, soruşturmanın akıbeti için kritik olacaktır.
Bilişim Suçu Nasıl Tespit Edilir?
Bilişim suçlarında çoğunlukla failler kendilerini gizlerler. Bu nedenle soruşturma aşaması araştırma yönünden detay gerektirmektedir. En çok bilinen yöntem failin IP adresinin tespit edilmesidir. Bunun için çeşitli dijital inceleme araçları kullanılır. Bu araçlar sayesinde şüphelinin internet etkinliği ve dijital izlerini analiz eden yetkililer, suçu işleyen faili tespit eder.
Bilgisayarlar, ağ cihazları ve sunucular, yapılan işlemler ve etkileşimler hakkında Log kayıtları tutar. Bu kayıtlar, suçun failinin faaliyetlerini ortaya çıkarmakta olup, bilişim suçlarının tespiti için önemli kanıtlar sağlamaktadır.
Bilişim Suçu Şikayet Dilekçesi Örneği
MÜŞTEKİ :
ŞÜPHELİ :
SUÇ : Bilişim sistemlerine girme, nitelikli dolandırıcılık, şantaj
AÇIKLAMALAR :
- Facebook’ta “…” yılından beri “…” adı ile kullanıcıyım. Tarafıma ait mail adresi ise “…@hotmail.com’ dur.
- “…” tarihinde “…” adlı Facebook hesabından tarafıma mesaj geldi. Mesajda şiddete uğrayan kadın ve çocuklara yardım etmek için başlatılan bir projeye destek olmak isteyip istemediğim soruluyordu. Tarafıma “destek olmak için tıklayın” başlığı adı altında link gönderilmiştir.
- İşbu linke tıkladıktan sonra bilgisayarıma bilmediğim programlar indirilmeye başlamış ve bilgisayara erişimim kilitlenmiştir. Bununla birlikte başka bir hesaptan telefonuma mail gönderilerek bilgisayarıma tekrar erişebilmem için belirli tutarda parayı göndermem istenmiştir.
- Belirtilen tutardaki parayı gönderilen IBAN adresine yolladıktan sonra bilgisayarımda herhangi bir değişiklik olmadığı gibi Facebook hesabıma erişimim kesilmiştir. Arz ve izah etmeye çalıştığım sebeplerle ilgili kişi/kişilerin cezalandırılmasını talep ederim.
HUKUKİ NEDENLER : TCK, CMK ve her türlü mevzuat
HUKUKİ DELİLLER : Facebook’tan atılan mesajlar, log kayıtları, IBAN adresi ve sair delail.
İSTEM VE SONUÇ : Yukarıda açıklanan ve savcılığınızca re’sen gözetilecek diğer nedenlerle şüpheli hakkında nitelikli dolandırıcılık, bilişim sistemlerine girme ve şantaj başta olmak üzere re’sen tespit edilecek her türlü suçlardan kamu davası açılmasına karar verilmesini saygılarımızla arz ve talep ederiz.
MÜŞTEKİ
Şikayet Başvurusu Yazılı Yapılmak Zorunda Mıdır?
Şikâyet başvurularının yazılı olarak yapılması zorunlu değildir. Savcılık veya kolluk birimleri şikayet edenin ifadesini sözlü olarak almakta ve tutanak altında kayda geçirmektedir.
Yurt Dışında İşlenen Bilişim Suçlarına Şikayet Nasıl Yapılır?
Türk Ceza Kanunu’nun 8. Maddesine göre kısmen/tamamen Türkiye’de işlenen veya neticesi Türkiye’de gerçekleşen suçlar Türkiye’de yargılanır. Dolayısıyla şikâyet başvurularınızda makam değişmeyecektir. Ancak unutmamak gerekir ki, yurtdışında konumlanan çoğu ünlü sosyal medya platformu Türkiye’deki soruşturma makamlarıyla üyelerine dair bilgileri paylaşmaktan imtina etmektedir.
Neden Avukattan Destek Almalısınız?
Bilişim suçları bakımından failler devamlı yeni yöntemlerle birçok zarara yol açmaktadır. Bu suçlarda, en kritik olan konu soruşturma sırasında bütün delillerin doğru şekilde toplanması ve yetkili makamlara en doğru şekilde aktarılmasıdır. Bu nedenle bilişim suçları alanında uzman bir avukatın hukuki yardımını almanız olası hak kayıplarınızı en alt düzeye indirebilmeniz adına önemlidir.
Bilişim suçları sadece şifrelerinizin çalınması anlamına gelmez, aynı zamanda çalınan bilgileriniz sebebiyle veya dolandırıcılık yoluyla ciddi maddi kayıplar yaşayabilirsiniz. Buna benzer olaylarda; bahse konu suçların tespiti ve izlenecek hukuki yol bakımından avukattan destek almak mağdurlar bakımından müspet olacaktır.
Kısmi olarak okudum, kaydettim hepsini okuyacağım. Teşekkürler